Theo đó, trong thời gian vừa qua, Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp. Việc triển khai các giải pháp này đã góp phần chống thất thu ngân sách nhà nước, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế, đồng thời góp phần tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh.
Mặc dù đã đạt được những kết quả ban đầu, song những sai phạm về hóa đơn vẫn diễn biến phức tạp. Một số tổ chức, cá nhân đã lợi dụng chính sách thông thoáng của Nhà nước về điều kiện thành lập doanh nghiệp; cơ chế tự khai, tự nộp thuế; cơ chế tự in, phát hành, quản lý sử dụng hóa đơn để thành lập, mua bán, sát nhập doanh nghiệp với mục đích in, phát hành, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để trốn thuế, hoàn thuế, kiếm lời bất chính, gây thất thu ngân sách nhà nước.
Cụ thể, năm 2017, ngành Thuế đã phát hiện 3.354 doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, với 382.876 hóa đơn vi phạm. Cơ quan Thuế các cấp đã xử lý truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 96.770 triệu đồng. Tương tự, năm 2018, đã phát hiện 2.983 doanh nghiệp với 58.812 hóa đơn vi phạm, cơ quan Thuế đã xử lý truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 46.321 triệu đồng. Năm 2019, đã phát hiện 1.137 doanh nghiệp, với 54.988 hóa đơn vi phạm, cơ quan Thuế đã xử lý truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 51.179 triệu đồng.
Qua rất nhiều vụ án cũng có thể thấy nhu cầu sử dụng hóa đơn để kê khai, khấu trừ, hoàn thuế là rất lớn. Để thu lợi bất chính, các đối tượng đã nghiên cứu kỹ những kẽ hở của chính sách, thành lập nhiều doanh nghiệp để buôn bán lòng vòng, làm giả chứng từ thanh toán, để buôn bán hóa đơn hợp thức hóa đầu vào, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để khấu trừ hoàn thuế giá trị gia tăng. Việc xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm pháp luật sẽ là bài học cảnh tỉnh đối với các đối tượng đang và có ý định lợi dụng sự thông thoáng của Nhà nước trong thành lập doanh nghiệp để vi phạm pháp luật.
Để ngăn chặn, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm pháp luật về hóa đơn, Tổng cục Thuế đã yêu cầu cơ quan Thuế các cấp tổ chức nhận dạng doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp; nắm bắt hành vi, cách thức của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp (người nộp thuế) sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp.
Thu thập thông tin dữ liệu về người nộp thuế, nhất là những thông tin giao dịch đáng ngờ từ cơ quan giám sát ngân hàng; thông tin từ cơ quan quản lý nhà nước khác; lập danh sách người nộp thuế có rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp, qua đó rà soát, phân tích dữ liệu đã thu thập về người nộp thuế để nhận diện, xác định danh sách người nộp thuế có rủi ro về hóa đơn.
Tổng cục Thuế đã yêu cầu cơ quan Thuế các cấp tổ chức giám sát chặt chẽ đối với người nộp thuế có rủi ro cao về hóa đơn, trong đó phân công bộ phận chức năng theo dõi, kiểm soát chặt chẽ việc in, phát hành, quản lý sử dụng hóa đơn đối với người nộp thuế theo chế độ quy định; kiểm tra, rà soát hồ sơ khai thuế của người nộp thuế có rủi ro cao về hóa đơn thường xuyên, liên tục (tháng, quý). Kiểm tra, rà soát việc bán hóa đơn lẻ tránh việc lợi dụng sử dụng hóa đơn lẻ để hợp thức hóa đầu vào, hoặc làm chứng từ để thanh toán với ngân sách nhà nước. Xây dựng chuyên đề thanh, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế và hóa đơn.
Tổng cục Thuế cũng yêu cầu các bộ phận chức năng của cơ quan Thuế thực hiện việc xác minh tình trạng hoạt động của người nộp thuế tại địa chỉ đã đăng ký với cơ quan Thuế. Đối với trường hợp không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký cần đưa lên Trang thông tin điện tử của ngành Thuế và có biện pháp xử lý ngăn chặn hậu quả.
Cơ quan Thuế các cấp cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan Công an để xác minh nguồn gốc hàng hóa, xác minh người mua, người bán từ khâu đầu đến khâu cuối; phối hợp chặt chẽ, cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu theo đề nghị của cơ quan Công an trong quá trình điều tra, xử lý.
Trong thời gian tới, cơ quan Thuế sẽ đẩy mạnh truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, thư ngỏ để nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và xã hội. Đặc biệt, để hạn chế tối đa việc buôn bán hóa đơn bất hợp pháp, cơ quan Thuế các cấp cần nghiên cứu, tập huấn để sẵn sàng cho việc triển khai sử dụng hóa đơn điện tử trên toàn quốc theo Nghị định 119/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Triển khai các giải pháp ngăn chặn, phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng hóa đơn, trong những năm qua, thực hiện quy chế phối hợp trong công tác đấu tranh các hành vi có dấu hiệu vi phạm, Bộ Tài chính đã phối hợp Bộ Công an xây dựng, ban hành các chính sách đảm bảo an toàn xã hội trong lĩnh vực tài chính, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng... Trong thời gian tới, Bộ Tài chính và Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp trong việc trao đổi thông tin, nhất là những hành vi mua bán hoá đơn giá trị gia tăng trái phép đang có chiều hướng gia tăng.
Tổng cục Thuế cũng tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tập trung công tác phối hợp; có văn bản quy định cụ thể việc phối hợp với cơ quan Công an các cấp đối với các doanh nghiệp sau khi bỏ địa chỉ kinh doanh. Cùng với đó, nâng cao chất lượng trao đổi thông tin trong công tác đấu tranh chống tội phạm mua bán hóa đơn bất hợp pháp, đối chiếu xác định địa điểm mua bán hoá đơn. Tăng cường công tác tuyên truyền, phát hiện sớm đối tượng có hành vi phạm để ngăn chặn và có giải pháp đẩy nhanh tiến độ điều tra, đồng thời răn đe đối tượng./.
Nguồn: Thanh tra bộ tài chính