Trong quá trình vận chuyển hàng hóa nếu có rủi ro thì bên bán hay bên mua phải chịu?

Vậy pháp luật quy định như thế nào với các trường hợp nói trên?

Bộ luật dân sự 2015 quy định:

Thời điểm chịu rủi ro đối với hợp đồng mua bán tài sản:

– Bên bán chịu rủi ro đối với tài sản trước khi tài sản được giao cho bên mua, bên mua chịu rủi ro đối với tài sản kể từ thời điểm nhận tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

– Đối với hợp đồng mua bán tài sản mà pháp luật quy định tài sản đó phải đăng ký quyền sở hữu thì bên bán chịu rủi ro cho đến khi hoàn thành thủ tục đăng ký, bên mua chịu rủi ro kể từ thời điểm hoàn thành thủ tục đăng ký, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Luật thương mại 2005 điều chỉnh các giao dịch, hợp đồng của các đối tượng là thương nhân hoạt động thương mại; tổ chức, cá nhân khác hoạt động có liên quan đến thương mại (Hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác) quy định chi tiết về chuyển rủi rõ trong các trường hợp cụ thể như sau:

– Chuyển rủi ro trong trường hợp có địa điểm giao hàng xác định

Trừ trường hợp có thoả thuận khác, nếu bên bán có nghĩa vụ giao hàng cho bên mua tại một địa điểm nhất định thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua khi hàng hoá đã được giao cho bên mua hoặc người được bên mua uỷ quyền đã nhận hàng tại địa điểm đó, kể cả trong trường hợp bên bán được uỷ quyền giữ lại các chứng từ xác lập quyền sở hữu đối với hàng hoá.

– Chuyển rủi ro trong trường hợp không có địa điểm giao hàng xác định

Trừ trường hợp có thoả thuận khác, nếu hợp đồng có quy định về việc vận chuyển hàng hoá và bên bán không có nghĩa vụ giao hàng tại một địa điểm nhất định thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua khi hàng hoá đã được giao cho người vận chuyển đầu tiên.

– Chuyển rủi ro trong trường hợp giao hàng cho người nhận hàng để giao mà không phải là người vận chuyển

Trừ trường hợp có thoả thuận khác, nếu hàng hoá đang được người nhận hàng để giao nắm giữ mà không phải là người vận chuyển thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua thuộc một trong các trường hợp sau đây:

+  Khi bên mua nhận được chứng từ sở hữu hàng hoá;

+  Khi người nhận hàng để giao xác nhận quyền chiếm hữu hàng hoá của bên mua.

– Chuyển rủi ro trong trường hợp mua bán hàng hoá đang trên đường vận chuyển

Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, nếu đối tượng của hợp đồng là hàng hoá đang trên đường vận chuyển thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm giao kết hợp đồng.

– Chuyển rủi ro trong các trường hợp khác

Trừ trường hợp có thoả thuận khác, việc chuyển rủi ro trong các trường hợp khác được quy định như sau:

+  Trong trường hợp không được quy định tại các điều 57, 58, 59 và 60 của Luật thương mại thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua, kể từ thời điểm hàng hóa thuộc quyền định đoạt của bên mua và bên mua vi phạm hợp đồng do không nhận hàng;

+  Rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá không được chuyển cho bên mua, nếu hàng hoá không được xác định rõ ràng bằng ký mã hiệu, chứng từ vận tải, không được thông báo cho bên mua hoặc không được xác định bằng bất kỳ cách thức nào khác.

– Thời điểm chuyển quyền sở hữu hàng hoá

Trừ trường hợp pháp luật có quy định khác hoặc các bên có thỏa thuận khác, quyền sở hữu được chuyển từ bên bán sang bên mua kể từ thời điểm hàng hóa được chuyển giao.

Như vậy, tùy từng trường hợp nhất định mà rủi ro sẽ thuộc về bên bán hoặc người vận chuyển hoặc bên mua.

Xác định được thời điểm chuyển rủi ro sẽ đảm bảo được quyền lợi chính đáng cho các bên và buộc bên có nghĩa vụ phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với bên có quyền, tránh những tranh chấp không đáng có.

Công ty Chúng tôi chuyên tư vấn hợp đồng, tư vấn giải quyết tranh chấp trong nội bộ doanh nghiệp, với khách hàng, đối tác…và giải quyết các tranh chấp về dân sự, kinh doanh thương mại, hôn nhân gia đình… Nếu cần tư vấn, hỗ trợ hãy liên hệ với Chúng tôi.